Polska na weekend – Perły Lubelszczyzny cz. 2

Lubelszczyzna to piękne, zielone, często wciąż niezurbanizowane tereny, ale pośród pól i lasów znaleźć można prawdziwe perły architektury. Dziś zabieramy Was w podróż po wschodniej ścianie Polski, gdzie znajdziecie nie tylko ciekawe obiekty sakralne, ale też renesansowe pałace i miejscowości będące prawdziwą mieszanką kultur i religii, które w przeszłości przenikały się na tych terenach.

Janów Podlaski – nie tylko stadnina koni

Janów Podlaski to miejscowość położona dosłownie kilka kilometrów od Bugu, stanowiącego granicę z Białorusią. Kojarzony jest głównie ze słynną stadniną koni arabskich. Z Janowem związana jest także postać Adama Naruszewicza, który jako biskup łucki spędził tu ostatnie lata życia, zmarł w 1796 roku i został pochowany w krypcie kolegiaty Świętej Trójcy. Lokalna tradycja podaje, że w Janowie pisał tezy do Konstytucji 3 Maja. Rozwojowi Janowa sprzyjało położenie na ważnych szlakach komunikacyjnych: lądowym z Krakowa do Wilna i wodnym prowadzącym do Gdańska. Ważne obiekty, które koniecznie należy odwiedzić to między innymi Kościół Św. Jana Chrzciciela wraz z dzwonnicą w bizantyjskim stylu pochodzące z 1790 roku, Zamek Biskupi powstały w katach 1770-1780 (dziś znajduje się tu hotel i restauracja) oraz Stadninę Koni – w której oprócz koni czystej krwi arabskiej podziwiać można zabytkowe stajnie autorstwa Henryka Marconiego.

Międzyrzec Podlaski – orient na Lubelszczyźnie.

Miasto zamieszkiwane w przeszłości głównie przez społeczność żydowską znajduje się na historycznym szlaku z Brześcia do Małopolski i słynęło z warzelni soli i piwa oraz przemysłu szczeciniarskiego. Świadectwem minionych czasów jest charakterystyczna dla miast Orientu zabudowa targowa z ciasnymi przejściami – uliczkami pod murowanymi łukowymi przyporami. Najstarszym zabytkiem miasta jest kościół pw. św. Mikołaja. Pierwotnie wzniesiony jako gotycki w 1477 roku, który po pożarze w 1752 r. przebudowany został w stylu barokowym. Warto zajrzeć też do Kościoła p.w. św. Józefa, gdzie we wnętrzu podziwiać można trzy rokokowe obrazy pochodzące z końca XVIII wieku oraz Kościół p.w. św. św. Piotra i Pawła ufundowany przez księcia A. Czartoryskiego w 1774 r. dla Unitów. Po zwiedzaniu obiektów warto zrobić sobie spacer po paku założonym w XVIII wieku. Znajduje się w nim neogotycka wieżyczka z 1840 roku, budynki dawnych stajni i wozowni, fragmenty pałacu i kapliczka św. Floriana z 1777 r.

Radzyń Podlaski – renesansowy pałac

To miasto słynie w regionie z największego zespołu pałacowo-parkowego, wzniesionego w poł. XVIII w. przez marszałka Eustachego Potockiego. Skala założenia oraz dekoracja architektoniczna pałacu, oranżerii i bram reprezentuje najwyższy kunszt architektów i rzeźbiarzy epoki rokoka: Fontany, Redlera, Plerscha i Lapena. Naprzeciwko zespołu pałacowego wznosi się kościół parafialny pw. Świętej Trójcy z pierwszej połowy XVII w., w stylu renesansu lubelskiego. W kaplicy pw. MB Różańcowej można zobaczyć nagrobek fundatorów – rodziny Mniszchów. Obok kościoła stoi dzwonnica z XVIII w. projektu J. Fontany.

Parczew – na królewskim szlaku

Bazylika Mniejsza w Parczewie jest najbardziej znanym zabytkiem, znajdujący się na terenie rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela. Ten neogotycki kościół z dwiema charakterystycznymi wieżami składa się z prezbiterium, trzech naw, zakrystii, skarbca i dwóch bocznych kaplic. W parczewskiej świątyni znajduje się 5 drewnianych ołtarzy. Wnętrze kościoła zdobi przepiękna polichromia oraz wspaniałe witraże w tym: św. Antoniego z 1939 r. oraz witraż przedstawiający Wniebowzięcie Matki Boskiej z 1937 r. Do najcenniejszych zabytków będących własnością parczewskiego kościoła należą: ornat z motywem biblijnym z XVI wieku wyszyty przez pierwszą żonę Zygmunta Augusta Elżbietę Habsburżankę oraz klasycystyczna monstrancja z 1788 r.

Z kolei drewniana dzwonnica jest najstarszym z zachowanych zabytków w Parczewie. Wzniesiona została w 1675 roku i posiada unikatową drewnianą konstrukcję ramowo-słupową oraz dach kryty gontem. Przed kościołem powstała jedyna w Europie droga krzyżowa, w której poszczególne stacje mają postać kamiennych rzeźb odtwarzających wydarzenia z ostatnich dni życia Chrystusa.

Warto także przejść się po samym mieście, które do dziś zachowało swój pierwotny średniowieczny układ, a miłośnikom przyrody polecamy rezerwat przyrody „Królowa Droga”, którego nazwa pochodzi od szlaku łączącego Wilno z Lublinem, którym dawniej podróżowały królewskie orszaki.